Tabela gwintów metrycznych, calowych, zunifikowanych, Whitwortha

Wartości średnicy otworu/wałka są podane dla tolerancji standardowych:

• Gwinty metryczne wewnętrzne - tolerancja 6H 
• Gwinty metryczne zewnętrzne - tolerancja 6g.

Gwinty metryczne drobnozwojne posiadają oznaczenie MF. Gwint metryczny ISO ogólne przeznaczenia należą do najbardziej powszechnej grupy gwintów stosowanej w przemyśle oraz w codziennym użytku. Posiadają zarys trójkątny, występują z podziałką zwykłą oraz drobnozwojną w formie prawozwojnej RH (right handed) oraz lewozwojnej LH (left handed). Zwykle występują w formie jednokrotnej oraz wielokrotnej. Forma wielokrotna pozwala na zastosowanie dużego skoku, dzięki czemu do skręcenia gwintu potrzebne jest kilkukrotnie mniej obrotów.

Gwintowniki metryczne drobnozwojne

Do nacinania gwintów wewnętrznych drobnozwojnych służą gwintowniki metryczne ręczne lub maszynowe.

Gwintowniki ręczne występują w formie 2 sztukowych kompletów: nr.1- zdzierak, nr. 2 - wykańczak. Wykonywane są w normie wymiarowej DIN-2181.

Gwintowniki maszynowe występują jako samodzielny gwintownik, są wykonywane w normach DIN-374 (odmiana przelotowa) oraz DIN-371 (odmiana wzmocniona-nieprzelotowa).

Narzynki metryczne drobnozwojne

Narzynki metryczne służą do nacinania gwintów zewnętrznych na wałkach bądź prętach. Narzynki metryczne zwykłe wykonywane są w normie DIN 22 568, o nakroju 1,75*P.  Oznacza to, że po 1,75*skok gwintu rozpoczyna się pełny gwint. Narzynki są narzędziami, które wykonują pełny gwint po pierwszym przejściu. Najczęściej produkowane są w wersji HSS oraz HSS-E (z dodatkiem kobaltu 5%).

Wartości średnicy otworu/wałka są podane dla tolerancji standardowych:

• Gwinty calowe wewnętrzne - tolerancja standardowa (występuję tylko 1 tolerancja), 
• Gwinty calowe zewnętrzne - tolerancja A.

Gwinty calowe walcowe posiadają oznaczenie G, w tych gwintach szczelność nie jest uzyskiwana na gwincie. Są to gwinty calowo walcowe występujące w wielkościach 1/16” do 6”. Przeznaczone są do części łącznych: kurków, zaworów. Są to gwinty calowe ze szczelnością nie uzyskiwaną na gwincie, można ją uzyskać stosując uszczelki lub innego rodzaju uszczelniaczy.

Gwintowniki rurowe walcowe G

Do nacinania gwintów wewnętrznych służą gwintowniki ręczne lub maszynowe.

Gwintowniki maszynowe calowe G są wykonywane według normy DIN-5156 (gwintownik przelotowy). Najczęściej gwintowniki maszynowe G dostępne są w nakroju B (do otworów przelotowych) oraz C (do otworów przelotowych/nieprzelotowych) w obu przypadkach są to rowki proste.

 Gwintowniki ręczne calowe G są wykonywane według normy DIN-5157, w kompletach 2 sztukowych: nr. 1 - zdzierak, nr. 2 - wykańczak. 

Narzynki rurowe walcowe G

Narzynki calowe G wykonywane są w normie DIN-EN 24 231 w nakroju 1,75 P. Najczęściej spotkane narzynki G są wykonaniu HSS (High speed steel), rzadziej HSSE INOX do stali nierdzewnej oraz żeliwa.

Wartości średnicy otworu/wałka są podane dla tolerancji standardowych:

• Gwinty zunifikowane wewnętrzne - tolerancja 2B, 
• Gwinty zunifikowane zewnętrzne - tolerancja 2A.

Gwinty calowe zunifikowane posiadają oznaczenie:

• UNC - skok gwintu zwykły,
• UNF - skok gwintu drobnozwojny
• UNEF - skok gwintu bardzo drobnozwojny
• UN - gwint o podziałce znormalizowanej  4; 6; 8; 12; 16; 20; 28; 32 na cal
• UNS - gwint o specjalnym skoku znormalizowanym.

Gwintowniki UN zunifikowane

Gwintowniki UN zunifikowane maszynowe występują w odmianach wymiarowych odpowiednio dla gwintów:

• zwykłych UNC - DIN 376 (norma przelotowa), DIN 371 (norma nieprzelotowa)
• drobnozwojnych UNF, UNEF, UNS, UN - DIN 374 (norma przelotowa) , DIN 371 (norma nieprzelotowa).

Gwintowniki ręczne UN zunifikowane występują w normie odpowiednio dla gwintów:

• zwykłych UNC - DIN 352 - w kompletach zawierających 3 sztuki gwintowników: nr. 1 - zdzierak, nr. 2 - półwykańczak, nr. 3 - wykańczak
• drobnozwojnych UNF, UNEF, UNS, UN - DIN 2181, w kompletach zawierających 2 sztuki gwintowników: nr. 1 - zdzierak, nr. 2 - wykańczak.

Narzynki UN zunifikowane

Narzynki zunifikowane występują (nie zależnie od skoku) w normie DIN-EN 22 568 w nakroju 1,75*P, najczęściej w wykonaniu HSS (ze stali szybkotnącej). 

Wartości średnicy otworu/wałka są podane dla tolerancji standardowych.

Gwint Whitwortha BSW, BSF

Gwinty Whitwortha BS-84:2007 posiadają oznaczenie:

• BSW - gwint o zwykłym skoku (podziałce),
• BSF - gwint o drobnym skoku.

Gwintowniki Whitwortha

Gwintowniki maszynowe - występują w normie wymiarowej odpowiednio:

• BSW - DIN-376 (odmiana przelotowa) , DIN-371 (odmiana nieprzelotowa)
• BSF - DIN-374 (odmiana przelotowa), DIN-371 (odmiana nieprzelotowa)

Gwintowniki ręczne występują w normie wymiarowej odpowiednio:

• BSW - DIN-352 - w kompletach zawierających 3 sztuki gwintowników: nr. 1 - zdzierak, nr. 2 - półwykańczak, nr. 3 - wykańczak,
• BSF - DIN-2181 w kompletach zawierających 2 sztuki gwintowników: nr. 1 - zdzierak, nr. 2 - wykańczak.

Narzynki Whitwortha

Narzynki Whitwortha wykonywane są w normie DIN-EN 22 568, najczęściej ze stali szybkotnącej HSS, w nakroju 1,75*P.

Wartości średnicy otworu/wałka są podane dla tolerancji standardowych:

• Gwinty trapezowe wewnętrzne - tolerancja 7H 
• Gwinty trapezowe zewnętrzne - tolerancja 7e.

Gwinty trapezowe metryczne (dawniej symetryczne) stosowane są w mechanizmach przenoszących obciążenie lub w połączeniach ruchowych. 

Gwintowniki Trapezowe

Gwintowniki trapezowe występują wykonane standardowo ze stali HSS lub HSSE. Norma opisująca wymiarowo gwintowniki to wg. PN normy NGSt lub DIN- . Ze względu na towarzyszące gwintowaniu duże siły skrawania gwintowniki trapezowe posiadają długi nakrój gwintu bo aż 24P (24 zwoje).  Przykładowa nazwa gwintownika: Gwintownik NGSt Tr 20X4 HSSE DIN 103 7H Fra.

Narzynki Trapezowe

Narzynki trapezowe są to narzędzia nacinające gwint w 1 przejściu. Najczęściej występują wykonane ze stali również szybkotnącej HSS w wersji okrągłej wykonane wg. normy DIN-22 568.